Debian 9 «Stretch»

Σήμερα είναι η ημέρα κυκλοφορίας του Debian 9, με κωδική ονομασία «Stretch», ως η τρέχουσα σταθερή έκδοση. Αυτόματα η έκδοση 8 «Jessie» μπαίνει στον κύκλο ανάπτυξης της oldstable.
Το Debian, για όσους/ες δεν γνωρίζουν, κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στις 16 Αυγούστου 1993 (σε λίγο καιρό δηλαδή γίνεται 24 ετών) και πατέρας αυτού είναι ο αείμνηστος Ian Murdok. Το όνομά του το πήρε από τον δημιουργό του Ian και τη γυναίκα αυτού Debra.
Αυτή η έκδοση είναι αφιερωμένη στον Ian Murdok (Dedicated to Ian Murdock) ο οποίος απεβίωσε στις 28 Δεκεμβρίου 2016 στο σπίτι του στο San Fransisco. Ήταν 42 ετών. Διαβάστε το Dedication το οποίο υπογράφουν οι Debian Developers (και όχι μόνο).

Το Debian είναι επίσης η μητρική διανομή του Ubuntu και μια από τις μεγαλύτερες (ίσως η μεγαλύτερη) καθαρά κοινοτική διανομή.
Τις κωδικές ονομασίες του το Debian τις επιλέγει από τη σειρά Toy Story.

Παρακάτω αναφέρονται οι κυριότερες αλλαγές που ήρθαν στο Debian 9.

Nα αναφέρουμε επίσης ότι για σήμερα (Σάββατο, 17 Ιουνίου) έχει προγραμματιστεί ένα Release Party στην Αθήνα και συγκεκριμένα στο Hackerspace.gr.

Όλα τα παρακάτω αναγραφόμενα είναι βασισμένα στις σημειώσεις έκδοσης (Release Notes) που έχουν ήδη δημοσιευτεί στην επίσημη σελίδα του Debian.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

• Υποστηριζόμενες Αρχιτεκτονικές
• Νέα – αναβαθμισμένα και παρωχημένα πακέτα
• Ασφάλεια
• Αντικατάσταση της MySQL με τη MariaDB
• Βελτιώσεις στον APT
• Νέος Mirror με όνομα deb.debian.org
• Νέα έκδοση GnuPG
• Νέα μέθοδος ονομασίας διασυνδέσεων δικτύου
• Ο Xorg Server δεν θα απαιτεί root

Νέα Χαρακτηριστικά στο Debian 9

 

Υποστηριζόμενες Αρχιτεκτονικές

Είναι γνωστό σε όσους/ες έχουν ασχοληθεί με το Debian ότι υποστηρίζει πλειάδα αρχιτεκτονικών λειτουργικών συστημάτων και υλικού. Από αυτή την έκδοση προστίθεται άλλη μια αρχιτεκτονική, η 64-bit little-endian MIPS (mips64el), ενώ αφαιρείται η υποστήριξη της αρχιτεκτονικής PowerPC (powerpc).
Οι αρχιτεκτονικές που υποστηρίζει αυτή η έκδοση είναι συνολικά οι παρακάτω:

• 32-bit PC (i386) and 64-bit PC (amd64)
• 64-bit ARM (arm64)
• ARM EABI (armel)
• ARMv7 (EABI hard-float ABI, armhf)
• MIPS (mips (big-endian) and mipsel (little-endian))
• 64-bit little-endian MIPS (mips64el)
• 64-bit little-endian PowerPC (ppc64el)
• IBM System z (s390x)

 

Νέα – αναβαθμισμένα και παρωχημένα πακέτα

Όπως σε κάθε νέα σταθερή διανομή του Debian έτσι και σε αυτή έχουν προστεθεί αρκετά νέα πακέτα. Συγκεκριμένα πάνω από 15346 νέα πακέτα έχουν προστεθεί σε ένα σύνολο που φτάνει τα 51687 πακέτα. Πάνω από 29859 πακέτα έχουν αναβαθμιστεί σε νεότερη έκδοση.
Επίσης, ένας αξιόλογος αριθμός περίπου 6739 πακέτων έχουν αφαιρεθεί, για διάφορους λόγους, από τη διανομή. Γι’ αυτά τα πακέτα δεν θα υπάρξουν αναβαθμίσεις, ενώ θα επισημανθούν ως παρωχημένα σε διάφορα προγράμματα διαχείρισης πακέτων (π.χ. synaptic).

Τα γραφικά περιβάλλοντα και οι εφαρμογές που περιλαμβάνονται στο Debian 9, είναι μεταξύ άλλων το GNOME 3.22, το KDE Plasma 5.8, το LXDE, LXQt 0.11, το MATE 1.16 και το Xfce 4.12. Η γνωστή σε όλους σουίτα γραφείου LibreOffice έχει αναβαθμιστεί στην έκδοση 5.2

Η έκδοση πυρήνα Linux με την οποία έρχεται το Debian Stretch, είναι η 4.9 LTS. Άλλες ενδιαφέρουσες εφαρμογές που έχουν αναβαθμιστεί αναγράφονται στον παρακάτω πίνακα σε σύγκριση με το Debian 8 (Jessie).

Πακέτο	Έκδοση στο 8 (jessie)	Έκδοση στο 9 (stretch)
BIND DNS Server	9.9	9.10
Emacs	24.4	24.5 και 25.1
Exim default e-mail server	4.84	4.88
GNU Compiler Collection as default compiler	4.9	6.3
GnuPG	1.4	2.1
Inkscape	0.48	0.91
the GNU C library	2.19	2.24
MariaDB	10.0	10.1
Nginx	1.6	1.10
OpenJDK	7	8
OpenSSH	6.7p1	7.4p1
Perl	5.20	5.24
PHP	5.6	7.0
Postfix MTA	2.11	3.1
PostgreSQL	9.4	9.6
Python 3	3.4	3.5
Samba	4.1	4.5
Vim	7	8

 

Ασφάλεια

Το Debian 9 πλέον χρησιμοποιεί τον Compiler GNU GCC 6 με προεπιλογή μεταγλώτισης «position independent executables» (PIE) και αυξημένη ασφάλεια για ένα μεγάλο πλήθος εκτελέσιμων τα οποία θα υποστηρίζουν address space layout randomization (ASLR)

 

Αντικατάσταση της MySQL με τη MariaDB

Η MariaDB είναι πλέον η προεπιλεγμένη εκδοχή της MySQL, η οποία βρίσκεται στην έκδοση 10.1. Προσέξτε εδώ ότι έχουν τροποποιηθεί κάποια μετα-πακέτα όπως για παράδειγμα το default-mysql-server θα κάνει λήψη και εγκατάσταση του mariadb-server-10.1.
Σημαντικό: Δεν υπάρχει προς τα πίσω συμβατότητα (backward compatibility) μεταξύ των αρχείων βάσεων δεδομένων. Επομένως, όταν κάποιος κάνει αναβάθμιση σε MariaDB 10.1 δεν μπορεί μετά να επιστρέψει σε MySQL, εκτός αν έχει ένα κατάλληλο αντίγραφο ασφαλείας της βάσης δεδομένων (database dump).

 

Βελτιώσεις στον APT

Έχουν γίνει κάποιες βελτιώσεις στον διαχειριστή πακέτων APT.
Πλέον απορρίπτει αδύναμα checksums (π.χ. SHA1) ενώ παράλληλα προσπαθεί να κάνει λήψη των αρχείων ως απλός χρήστης (χωρίς αυξημένα δικαιώματα, π.χ. root).
Ο APT διαθέτει πλέον ένα νέο layout το οποίο ονομάζεται by-hash και εξαλείφει το ενοχλητικό «hash sum mismatch», το οποίο συνήθως προκύπτει όταν κάνουμε συγχρονισμό μέσω κάποιου mirror. Αυτό επεκτείνεται και στους βασισμένους στον APT διαχειριστές αρχείων.

 

Νέος Mirror με όνομα deb.debian.org

Από την έκδοση Debian 9 διατίθεται ένας ευκολομνημόνευτος mirror ο οποίος ονομάζεται deb.debian.org. Μέσω αυτού του mirror έχουμε πρόσβαση σε αποθετήρια του Debian όπως main, security και ports, ενώ ταυτόχρονα παρουσιάζεται ένα νέο αποθετήριο με ονομασά debug (αφορά περισσότερο developers).

 

Νέα έκδοση GnuPG

Από αυτή την έκδοση του Debian περιλαμβάνεται η «μοντέρνα» εκδοχή του GnuPG η οποία υποστηρίζει νέα χαρακτηριστικά όπως elliptic curve cryptography, καλύτερες προεπιλογές…κλπ. Παράλληλα όμως αφαιρεί την υποστήριξη για γνωστά-προβληματικά πλαίσια όπως είναι το PGPv3.
Το Debian θα συνεχίσει να διαθέτει την «κλασσική» εκδοχή του GnuPG και το πακέτο αυτό θα ονομάζεται gnupg1.

 

Νέα μέθοδος ονομασίας διασυνδέσεων δικτύου

Αν και αυτό το γνωρίζουν όλοι όσοι χρησιμοποιούν κάποια διανομή με systemd και η οποία δεν χρησιμοποιεί κάποιον custom udev rule, το Debian από αυτή την έκδοση αποφάσισε να ακολουθήσει την ονοματολογία που προτείνει και επιλύει ο systemd.
Δηλαδή, πλέον οι ονομασίες των δικτύων θα έχουν ονομασίες του στυλ, ens0 ή enp1s1 (ethernet) ή wlp3s0 (Wireless), αντί των μέχρι τώρα χρησιμοποιούμενων eth0, eth1, wlan0 …κλπ.
Να σημειώσουμε εδώ ότι όποιος κάνει αναβάθμιση από το Debian 8 (Jessie) θα διατηρήσει την παλιά ονοματολογία, μιας και ο udev rule που ήδη υπάρχει (/etc/udev/rules.d/70-persistent-net.rules) δεν θα διαγραφεί.

 

Ο Xorg Server δεν θα απαιτεί root

Σε αυτή την έκδοση του Debian θα μπορεί ένας χρήστης να εκκινήσει τον Xorg Server χωρίς να απαιτείται η χρήση του λογαριασμού root. Για να γίνει αυτό όμως υπάρχουν προϋποθέσεις:

• Χρειάζεται το logind και το libpam-systemd
• Το σύστημα πρέπει να υποστηρίζει τη λειτουργία πυρήνα KMS. Δηλαδή, ενδεχομένως να μη λειτουργήσει σε Εικονικές Μηχανές.
• Χρειάζεται να τρέξει στην Εικονική Κονσόλα (Virtual Console) από την οποία ξεκίνησε.
• Μόνον ο διαχειριστής gdm3 υποστηρίζει την εκκίνηση του X χωρίς root. Ωστόσο, εάν κάποιος τρέχει άλλο διαχειριστή θα μπορέσει να εκκινήσει τον X χωρίς root μέσω κονσόλας και της εντολής startx.

Κάνετε λήψη του Debian 9 «Stretch» από την επίσημη σελίδα: https://www.debian.org

---

Until next time …
Thanks for reading!