ΑΥΤΗ Η ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΕΧΕΙ ΓΙΝΕΙ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΕΝΑ ΧΡΟΝΟ ΠΡΙΝ!
Σε προηγούμενο άρθρο αναφερθήκαμε στην ανακοίνωση της διάθεσης του Fedora 24 ως σταθερής έκδοσης στους χρήστες και είδαμε μερικά από τα νέα χαρακτηριστικά (βάσει της ανακοίνωσης).
Σε αυτό το άρθρο θα γράψω τις εντυπώσεις που αποκόμισα από τη χρήση του Fedora 24 Workstation, στο Desktop. Προσωπική μου γνώμη είναι ότι για να κάνει κάποιος ένα ολοκληρωμένο review πρέπει να χρησιμοποιήσει το λογισμικό για κάμποσο καιρό, βλέποντας όλες του τις βασικές λειτουργίες και πιθανές αδυναμίες.
Το F24 το εγκατέστησα μόλις προχθές, ωστόσο λόγω του ότι χρησιμοποιώ Fedora από την έκδοση 20 (συνεχόμενα), μου «επιτρέπεται» κατά κάποιο τρόπο να γράψω τις εντυπώσεις μου έστω και αν αυτές μπορούν να θεωρηθούν βεβιασμένες. Κρατήστε όμως και τις επιφυλάξεις σας, διότι ο κάθε ένας από εμάς έχει το δικό του test-case. Το δικό του καθημερινό computing.
Εγκατάσταση
Το Fedora έχει το δικό του πρόγραμμα εγκατάστασης το οποίο ονομάζει Anaconda. Ο Anaconda κάνει ότι καλύτερο μπορεί για να εξασφαλίσει μια εύκολη και αψεγάδιαστη εγκατάσταση.
Τα πράγματα περιπλέκονται λίγο όταν ο χρήστης θέλει να δημιουργήσει σύστημα πολλαπλής εκκίνησης. Αν κάποιος δεν έχει δουλέψει ξανά τα μενού του Anaconda, ίσως του φανούν δύσκολα. Εδώ θα προτείνω να δημιουργήσετε από πριν το χώρο στον οποίο θέλετε να κάνετε εγκατάσταση το Fedora και να τον αφήσετε κενό. Όταν λέω κενό, εννοώ χωρίς καν σύστημα αρχείων (unallocated).
Έτσι, ο Anaconda(ο εγκαταστάτης), θα αναγνωρίσει αμέσως αυτόν τον κενό χώρο με αποτέλεσμα να προτείνει την εγκατάσταση του Fedora εκεί χωρίς άλλες επιπλοκές.
Επιφάνεια Εργασίας
Το GNOME όσοι το έχουν δουλέψει γνωρίζουν ότι είναι από τα πιο πλήρη και λειτουργικά περιβάλλοντα εργασίας. Με αρκετές εφαρμογές προ-εγκατεστημένες, για κάθε χρήση, δεν υστερεί σε τίποτα.
Στην έκδοση 3.20 έχουν βελτιωθεί αρκετά πράγματα, αλλά αυτά που μου έκαναν εντύπωση είναι η Αναζήτηση (Search) και το Software (λογισμικό για την εύρεση – εγκατάσταση εφαρμογών και άλλες λειτουργίες επίσης).
Η αναζήτηση είναι αρκετά πιο γρήγορη και στοχευμένη από άλλες φορές (άσχετα αν τρέχω το Fedora σε SSD, πάντα σε SSD έτρεχε ούτως ή άλλως) και επίσης γυρνά αποτελέσματα μέσα από την εφαρμογή Software, για πιθανή εγκατάσταση εφαρμογής.
Όταν ο χρήστης επιλέξει κάποια εφαρμογή η οποία δεν έχει γίνει εγκατάσταση, συνεργάζεται πολύ καλά με το Software το οποίο ανοίγει με πληροφορίες για τη συγκεκριμένη εφαρμογή και φυσικά την επιλογή εγκατάστασης.
Η εφαρμογή Software δεν λειτουργεί μόνον ως μέσο εγκατάστασης λογισμικού. Δίνει πληροφορίες για το ήδη εγκατεστημένο λογισμικό αλλά και για ενδεχόμενες ενημερώσεις του συστήματος.
Μια λειτουργία που αναμένεται να προστεθεί είναι η αναβάθμιση ακόμη και ολόκληρης της διανομής Fedora μέσω του Software.
Προβλήματα και Δυσκολίες
Παίρνουμε ως κριτήριο τον νεοεισερχόμενο χρήστη σε μια διανομή Linux, ο οποίος θα κάνει εγκατάσταση το Fedora για πρώτη φορά.
Η πρώτη δυσκολία που θα αντιμετωπίσει οφείλεται στην πολύ περιορισμένη πρόσβαση που δίνει το Fedora σε κλειστό λογισμικό, ακόμη και σε ανοιχτού κώδικα λογισμικό το οποίο όμως υπόκειται σε κάποιου είδους πατέντα (software patent). Για παράδειγμα, δεν θα μπορεί να γίνει αναπαραγωγή αρχείων τύπου mp3 εάν ο χρήστης δεν ψάξει πως να εγκαταστήσει τους απαραίτητους κωδικοποιητές.
Η φιλοσοφία του Fedora βασίζεται στην απελευθέρωση του υπολογιστή (και του χρήστη βέβαια) από κάθε είδους περιορισμό. Ως περιορισμό εδώ εννοούμε παντός τύπου κλειστό λογισμικό και πατέντες λογισμικού που οι δημιουργοί (ή οι ιδιοκτήτες) έχουν θέσει. Άλλες διανομές Linux διευκολύνουν τους νεοεισερχόμενους χρήστες κάνοντας εγκατάσταση είτε τους κωδικοποιητές (media codecs) εξ αρχής, είτε άλλο παρόμοιο λογισμικό, για την αναπαραγωγή διαφόρων τύπων αρχείων μουσικής/βίντεο.
Άλλες διανομές προτείνουν επίσης, με έναν απλό και εύκολο τρόπο, την εγκατάσταση κλειστού λογισμικού (όπως οδηγούς -drivers- για κάρτες γραφικών ή ασύρματες κάρτες δικτύου) όταν ανιχνευθεί τέτοιο υλικό στον υπολογιστή (δηλαδή υλικό για το οποίο είναι διαθέσιμοι κλειστοί οδηγοί από εταιρίες τρίτων ή κατασκευαστών υλικού).
Σε άλλες διανομές, το κλειστό λογισμικό βρίσκεται συνήθως στα επίσημα αποθετήρια με την ένδειξη ότι πρόκειται για κλειστού κώδικα λογισμικό, ενώ ο μοναδικός έλεγχος που έχει γίνει (δεν θα μπορούσε να γίνει και κάποιος άλλος άλλωστε) είναι η συμβατότητα του λογισμικού με την έκδοση της διανομής σε συνδυασμό με το υλικό (πχ τον οδηγό – driver).
Στο Fedora δεν υπάρχουν τέτοιου είδους αποθετήρια και μάλλον δεν πρόκειται ποτέ να υπάρξουν.
Δίδεται ωστόσο η δυνατότητα στο χρήστη να προσθέσει αποθετήρια τρίτων και βασικά ένα είναι εκείνο που προτείνεται σε όλους τους νεοεισερχόμενους στο Fedora. Ονομάζεται RPM Fusion και περιέχει λογισμικό είτε ανοιχτού κώδικα, είτε και κλειστού κώδικα, το οποίο έχει αποκλειστεί από τα επίσημα αποθετήρια του Fedora.
Η ενεργοποίηση του αποθετηρίου είναι εύκολη όσο ένα click, θα ανοίξει η εφαρμογή Sotware και μπορούμε να το προσθέσουμε από εκεί. Αφού γίνει η προσθήκη του αποθετηρίου, μπορούμε να περιμένουμε μέχρι την επόμενη αυτόματη αναζήτηση ενημερώσεων, είτε να εξαναγκάσουμε την ενημέρωση των πηγών λογισμικού πατώντας το κουμπάκι (επάνω αριστερά) στη καρτέλα Updates (Ενημερώσεις) της εφαρμογής Software. Από εκεί και μετά θα έχουμε διαθέσιμο και άλλο λογισμικό (το οποίο δεν είχαμε πριν), το οποίο βρίσκεται στο αποθετήριο RPM Fusion που μόλις ενεργοποιήσαμε. Ένα τέτοιο παράδειγμα εφαρμογής, που προσωπικά εγκατέστησα αμέσως, είναι ο MPV Media Player.
Άλλη δυσκολία την οποία μπορεί να συναντήσει κάποιος είναι όταν θέλει να κατεβάσει κάποιο αρχείο torrent. Η πιο συνηθισμένη εφαρμογή και προτεινόμενη, σε ότι αφορά το GNOME περιβάλλον εργασίας, είναι το transmission-gtk. Κάνοντας εγκατάσταση το Transmission και προσπαθώντας να κατεβάσω κάποιο torrent, είδα ότι δεν λειτουργούσε όπως έπρεπε. Δοκίμασα να διαγράψω τα αρχεία ρυθμίσεων, όπως και τα αρχεία cache, αλλά δε βοήθησε σε κάτι.
Επειδή, όπως ανέφερα και στην αρχή, χρησιμοποιώ Fedora από την έκδοση 20, η σκέψη μου οδηγήθηκε στο Firewall το οποίο το Fedora έχει εγκατεστημένο αλλά και ενεργοποιημένο από προεπιλογή.
Αυτό που με ενόχλησε είναι ότι η γραφική εφαρμογή για τις ρυθμίσεις του Firewall δεν ήταν εγκατεστημένη.
Έτσι, ένας νεοεισερχόμενος χρήστης θα πρέπει όχι μόνο να σκεφτεί το ενεργοποιημένο τείχος προστασίας, αλλά να βρει και να εγκαταστήσει τη γραφική εφαρμογή για τη ρύθμιση του τείχους προστασίας ώστε να μπορέσει να «ανοίξει» τη πρόσβαση στην εφαρμογή transmission-client.
Το Fedora, εκτός του Firewall, έχει ενεργοποιημένο και ένα από τα ισχυρότερα αρθώματα(modules) πυρήνα που διατηρούν την ασφάλεια όλου του λειτουργικού συστήματος σε πολύ υψηλά επίπεδα. Το SELinux, για όσους το έχουν ακουστά, είναι ενεργοποιημένο στο enforcing mode στο Fedora από προεπιλογή. Ενίοτε δημιουργεί προλβήματα τα οποία έχουν σχέση με τα policies πάνω στα οποία βασίζεται και ένα από αυτά υπάρχει στο Fedora 24.
Έχει αναφερθεί ήδη ως σφάλμα (bug) και βρίσκεται σε διαδικασία επίλυσης.
Δεν έχω κάτι άλλο να προσθέσω, τουλάχιστον όχι ακόμη. Το δικό μου καθημερινό computing «περιορίζεται» στα παρακάτω:
- Web Surfing μέσω Firefox σε γνωστά (και μη) Socials, Forums, Ειδησεογραφικά sites, Youtube..κλπ. Όλα λειτουργούν out-of-the-box.
- Επεξεργασία εγγράφων και δημιουργία παρουσιάσεων, ενίοτε. Τα Libreoffice Writer και Impress κάνουν τη δουλειά τους μια χαρά.
- Λήψη ή/και μεταφόρτωση torrents. Το Transmission-gtk (μετά τη ρύθμιση του Firewall) λειτουργεί μια χαρά.
- Ταινίες, Μουσική. Ο MPV Player τα αναπράγει όλα.
Παιχνίδια μέσω Steam δεν έχω δοκιμάσει ακόμη, θα κάνω όμως μια πρόβλεψη και θα πω ότι με τη χρήση κατάλληλου λογισμικού δεν θα υπάρξει κάποιο πρόβλημα.
Σε ότι αφορά σελίδες αναπαραγωγής βίντεο που απαιτούν Flash Player, δοκιμάστε MPV και Youtube-dl. Είναι και τα δυο διαθέσιμα στο RPM Fusion.
Εν τέλει, το Fedora δεν προτείνεται για αρχάριους – νεοεισερχόμενους – χρήστες στο κόσμο του Linux, τουλάχιστον όχι χωρίς καθοδήγηση.
Παρά ταύτα είναι μια mainstream διανομή που μένει πιστή στη φιλοσοφία του Ελεύθερου Λογισμικού/Λογισμικού Ανοιχτού Κώδικα και διαθέτει μια κοινότητα καθόλα πιστή σε αυτή τη φιλοσοφία. Μια κοινότητα που είναι ικανή να «κηρύξει τον πόλεμο» σε όποιον διανοηθεί κάτι άλλο πέραν του ΕΛ/ΛΑΚ (του αυστηρού ΕΛ/ΛΑΚ). Δεν ξέρω εάν αυτό λειτουργεί αρνητικά σε ότι αφορά το userbase της διανομής (μάλλον ναι), δεν είναι όμως κανένας διατεθειμένος να θυσιάσει το παραμικρό για να αυξήσει το userbase ή οτιδήποτε άλλο. Αυτό για μένα, είναι άξιο σεβασμού.
NickTux 